Specjalna strefa ekonomiczna

Specjalna strefa ekonomiczna jest wyodrębnioną administracyjnie częścią terytorium kraju, na której możliwe jest prowadzenie działalności gospodarczej na preferencyjnych warunkach, a w szczególności korzystania ze zwolnienia z podatku dochodowego od osób prawnych lub podatku dochodowego od osób fizycznych.

Na podstawie art. 12 ustawy z dnia 20 października 1994 r. o specjalnych strefach ekonomicznych (t. j. Dz. U. z 2007 r., nr 42, poz. 274), przedsiębiorcy w ramach prowadzenia działalności gospodarczej na terenie specjalnej strefy ekonomicznej otrzymują tzw. regionalną pomoc publiczną w formie zwolnienia z podatku dochodowego od dochodów uzyskanych z działalności gospodarczej prowadzonej na terenie strefy w ramach zezwolenia, na zasadach określonych w przepisach o podatku dochodowym od osób prawnych lub w przepisach o podatku dochodowym od osób fizycznych. Stosownie do art. 16 ust. 1 wymienionej ustawy podstawą do korzystania z pomocy publicznej, udzielanej zgodnie z ustawą, jest zezwolenie na prowadzenie działalności gospodarczej na terenie danej strefy, uprawniające do korzystania z pomocy publicznej. Zezwolenie określa przedmiot działalności gospodarczej oraz warunki dotyczące w szczególności:
-   zatrudnienia przez przedsiębiorcę przy prowadzeniu działalności gospodarczej na terenie strefy przez określony czas określonej liczby pracowników;
-   dokonania przez przedsiębiorcę na terenie strefy inwestycji o wartości przewyższającej określoną kwotę;
-   terminu zakończenia inwestycji;
-   maksymalnej wysokości kosztów kwalifikowanych inwestycji i dwuletnich kosztów kwalifikowanych pracy.

Stosownie do treści art. 17 ust. 1 pkt 34) ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz. U. z 2000 r., nr 54, poz. 654 ze zm.), wolne od podatku są dochody, z zastrzeżeniem ust. 4-6, uzyskane z działalności gospodarczej prowadzonej na terenie specjalnej strefy ekonomicznej na podstawie zezwolenia, o którym mowa w art. 16 ust. 1 ustawy o specjalnych strefach ekonomicznych, przy czym wielkość pomocy publicznej udzielanej w formie tego zwolnienia nie może przekroczyć wielkości pomocy publicznej dla przedsiębiorcy, dopuszczalnej dla obszarów kwalifikujących się do uzyskania pomocy w największej wysokości, zgodnie z odrębnymi przepisami.

Zgodnie z dyspozycją art. 17 ust. 4 wymienionej ustawy, zwolnienie o którym mowa w ust.1 pkt 34, przysługuje podatnikowi wyłącznie z tytułu dochodów uzyskanych z działalności gospodarczej prowadzonej na terenie strefy.

Podobne uregulowania zawierają przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zatem, ustawy o podatku dochodowym przewidują dla przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą na terenie specjalnej strefy ekonomicznej, po spełnieniu określonych warunków, ulgę w podatku dochodowym polegającą na zwolnieniu z opodatkowania dochodu z tej działalności. Przepisy tych ustaw określają również limit zwolnienia, jako wartość pomocy publicznej dopuszczalnej dla obszarów kwalifikujących się do jej uzyskania w największej wysokości.

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 10 grudnia 2008 r. w sprawie pomocy publicznej udzielanej przedsiębiorcom działającym na podstawie zezwolenia na prowadzenie działalności gospodarczej na terenach specjalnych stref ekonomicznych (Dz. U. z 2008 r. nr 232 poz. 1548) określa zasady funkcjonowania poszczególnych specjalnych stref ekonomicznych.

Stosownie do postanowień § 3 ust. 1 tego rozporządzenia pomoc publiczna udzielana przedsiębiorcy w formie zwolnień podatkowych na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 34 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych albo na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 63a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi pomoc regionalną z tytułu:
1) kosztów nowej inwestycji, której wielkość jest liczona jako iloczyn maksymalnej intensywności pomocy określonej dla danego obszaru i kosztów inwestycji kwalifikujących się do objęcia pomocą, określonych w § 6 lub
2) tworzenia nowych miejsc pracy, której wielkość jest liczona jako iloczyn maksymalnej intensywności pomocy określonej dla danego obszaru i dwuletnich kosztów pracy nowo zatrudnionych pracowników, obejmujących koszty płacy brutto tych pracowników, powiększone o składki obowiązkowe, takie jak składki na ubezpieczenie społeczne, ponoszone przez przedsiębiorcę od dnia zatrudnienia tych pracowników.

Przepisy art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej (t. j. Dz. U. z 2007 r., nr 59, poz. 404) stanowią, że wartość pomocy publicznej wyraża się w kwocie pieniężnej, po przeliczeniu jej w sposób pozwalający na ustalenie kwoty, jaką otrzymałby beneficjent pomocy, gdyby została ona udzielona w formie dotacji.

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 11 sierpnia 2004 r. w sprawie szczegółowego sposobu obliczania wartości pomocy publicznej udzielanej w różnych formach (Dz. U. z 2004 nr 194 poz. 1983, ze zm.) w § 3 wskazuje, iż wartość pomocy publicznej w przeliczeniu na równą jej wartość dotacji jest równa EDB lub EDN, ustalonemu w sposób określony w § 4-9, chyba że co innego wynika ze szczególnych okoliczności, w jakich jest dokonywane przysporzenie, w szczególności gdy część przysporzenia jest dokonywana na warunkach rynkowych. Przy czym § 2 rozporządzenia definiuje:
1) EDB (ekwiwalent dotacji brutto) - należy przez to rozumieć kwotę pomocy, którą otrzymałby beneficjent pomocy lub podmiot ubiegający się o pomoc, gdyby uzyskał pomoc w formie dotacji, bez uwzględnienia opodatkowania podatkiem dochodowym, wyrażoną z dokładnością dwóch miejsc po przecinku;
2) EDN (ekwiwalent dotacji netto) - należy przez to rozumieć kwotę pomocy, którą otrzymałby beneficjent pomocy lub podmiot ubiegający się o pomoc, gdyby uzyskał pomoc w formie dotacji, uwzględniającą opodatkowanie podatkiem dochodowym, wyrażoną z dokładnością dwóch miejsc po przecinku.

Zgodnie z przepisem § 9 ust. 1 powyższego rozporządzenia EDN jest wyrażony wzorem:
EDN = EDB * (1 - t).
Litera „t” oznacza stawkę podatku wyrażoną w wielkości bezwzględnej.

Stosownie zaś do § 4 pkt 2 lit. b rozporządzenia EDB, z zastrzeżeniem § 5, ustala się _w przypadku obniżenia podstawy opodatkowania, w szczególności zwolnienia dochodu w podatku dochodowym - różnicy między kwotą podatku należnego bez uwzględnienia obniżenia podstawy opodatkowania a kwotą podatku po jej obniżeniu.

W myśl postanowień § 9 ust. 3 wymienionego wyżej rozporządzenia, dla pomocy udzielanej w formach, o których mowa w § 4 pkt 2, 8, 9, 13-18, 21 oraz 22 tego rozporządzenia, przyjmuje się, że EDN jest równy EDB.

Z powyższych przepisów wynika zatem, że otrzymywana przez przedsiębiorców prowadzących działalność na terenie specjalnej strefy ekonomicznej pomoc publiczna jest równa wartości niezapłaconego podatku dochodowego od dochodu zwolnionego.

Reasumując powyższe należy stwierdzić, że maksymalna wielkość otrzymywanej pomocy publicznej równa jest wartości faktycznie niezapłaconego podatku dochodowego od dochodu podlegającemu zwolnieniu z tytułu działalności prowadzonej na terenie specjalnej strefy ekonomicznej w ramach uzyskanego zezwolenia, to jest dochodu wyliczonemu jako równowartość:

1. iloczynu maksymalnej intensywności pomocy określonej dla danego obszaru i kosztów inwestycji kwalifikujących się do objęcia pomocą,
2. iloczynu maksymalnej intensywności pomocy określonej dla danego obszaru i dwuletnich kosztów pracy nowo zatrudnionych pracowników, obejmujących koszty płacy brutto tych pracowników, powiększone o składki obowiązkowe, takie jak składki na ubezpieczenie społeczne, ponoszone przez przedsiębiorcę od dnia zatrudnienia tych pracowników.